HER ADIMDA SAĞLIKLI NEFESE SAĞLIKLI NEFES, SAĞLIKLI YAŞAM

Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Balcalı Hastanesi Göğüs Hastalıkları Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Ali Kocabaş, Dünya Koah Gününde Türk Toraks Derneği KOAH Çalışma Grubu ve Türk Toraks Derneği Çukurova Şubesince anlamlı bir slogan belirlediklerini ifade ederek, “Bu yıl KOAH’lı hastalarımızın da günlük yaşamlarında aktif kalabilmelerinin mümkün olabileceğini vurgulamak için egzersizin ve hareketin önemine değinmek amacıyla “HER ADIMDA SAĞLIKLI NEFESE” sloganını benimsedik” açıklamasında bulundu

KOAH’ın [Kronik (Müzmin) Obstrüktif (Tıkayıcı) Akciğer Hastalığı] nefes yollarında mikroplarla oluşmayan bir iltihaplanmaya bağlı oluşan ilerleyici bir akciğer hastalığı olduğunu vurgulayan Kocabaş, KOAH’ın, tüm dünyada önemli bir halk sağlığı sorunu olmasına karşın, kamuoyu tarafından . yeterince bilinmeyen bir hastalık olduğunu,  KOAH’ın görülme sıklığının 40 yaş üstü yetişkinlerde %15-20 Bir diğer deyişle toplumda 40 yaş üstü her 5 kişiden birinde KOAH olduğunu belirtti. Ancak 10 KOAH ‘lı hastanın sadece 3’ü nün KOAH tanısı alabildiğine dikkati çeken Kocabaş, ülkemizde bulunan  3‐5  milyona  yakın  KOAH'lı  hastanın  sadece  1-1.5 milyonunun  kendisinde  hastalık olduğunu bilmekte oldğuna değindi.

KOAH tehlikeli bir hastalık mıdır? 

Küresel Hastalık Yükü Çalışması verilerine göre,  KOAH yılda 3.2 milyon  ölüme  neden  olduğunu hatırlatan Ali Kocabaş, “Günümüzde tüm dünyada 3. ölüm nedeni haline gelen KOAH, tüm ölümlerin de  %5,5’inden sorumludur.  Türkiye’de de tüm ölümlerin 3. Nedenidir ve her yıl 27 bin vatandaşımızın ölümüne neden olmaktadır. Hastalığın yaygınlığında son 10 yılda gerek dünyada, gerekse Türkiye’de anlamlı bir iyileşme sağlanamamıştır.   Toplumun ve sağlık çalışanlarının KOAH konusunda yeterli farkındalığa sahip olmaması, hastalığın erken tanısını ve etkin tedavisini güçleştirmektedir” açıklamasını yaptı.

KOAH neden olur ?  Kimlerde Görülür ? 

Ali Kocabaş, KOAH gelişimi için tüm dünyada en yaygın görülen risk faktörleri ısınmak ve yemek pişirmek amacıyla kullanılan biyomas yakıtlar (odun, kömür, tezek, bitki kökleri) ,  sigara dumanı ve tozlu‐dumanlı işyerlerinde çalışmak olarak tanımlanabileceğine işaret ederek, Sigara  içenler ve biyomas yakıt dumanına maruz kalanların 2.4 kat fazla KOAH gelişme riskine sahip olduklarına değindi,  diğer tip tütün kullanımının da (pipo,  puro, nargile vb.) ve çevresel tütün dumanı da KOAH gelişimine katkıda bulunduğuna vurgu yaptı.

Kocabaş sözlerine şöyle devam etti “Son yıllarda dış ortam hava kirliliğinin de sigara kadar KOAH gelişiminde rol oynadığı anlaşılmıştır. Fakat elde edilen en önemli bilimsel bilgi, KOAH’lı hastaların muhtemelen % 75’inin anne karnında ve erken çocukluk döneminde geliştiği ile ilgilidir. Gebelik döneminde sigara içen, hava kirliliği ile karşılaşan ve ilaç kullanan annelerin bebeklerinin akciğerlerinin yeterince gelişememesi, ileri yaşlarda sigara içmeseler bile KOAH olmalarına neden olabilmektedir. Son yıllarda önemi giderek vurgulanmaya başlayan ‘fiziksel aktivitede azalma,  hareketsizlik’ de artık bir risk faktörü olarak kabul edilmektedir.  Fakat tüm bu nedenlerin altında yatan nedenlerin nedeni, insanların içinde doğdukları, büyüdükleri, yaşadıkları ve çalıştıkları yaşam koşullarının kötü olmasıdır. Özellikle yoksullar bu nedenle ciddi risk altındadırlar”    

KOAH’lı bir hastanın şikayetleri nelerdir? 

KOAH’da en sık görülen yakınmaların nefes darlığı, öksürük ve balgam çıkarmak olduğunu belirten Kocabaş, sigara içen kişilerin öksürük ve balgamı kanıksadıklarını ve bu nedenle doktora başvurmadıklarını söyledi. Nefes darlığı nedeniyle fizik aktivitede azalmanın ortaya çıktığına değinen Kocabaş, “Eforda nefes darlığı çeken kişi, yol yürümek istemez, günlük işlerini azaltır, markete gitmeye çekinir ve zamanla evden çıkmamayı tercih eder hale gelir. Bu şekilde giderek artan fiziksel aktivite azalması, hastanın yaşam kalitesini bozarak hastalığın ilerlemesine neden olur, sakatlık ve ölüme yol açar”dedi  

KOAH tanısı nasıl konur ? 

KOAH'ın tanısının, basit ve ağrısız bir test olan “nefes ölçüm testi” ile kolayca konabildiğine işaret eden Kocabaş, KOAH’ın erken tanısının, hastalığa bağlı sakatlık ve ölüm oranlarını azaltabildiğini, Bu nedenle, 40  yaş üstü, sigara içmiş ya da içmekte olan ve/veya meslek icabı ya da çevresel ortam gereği  tozlu  ortamlarda  bulunan  kişilerde  müzmin  seyirli  öksürük,  balgam  ve  nefes  darlığı  yakınmalarından  en  az  birinin  bulunması  halinde  kişinin  bir  göğüs  hastalıkları  hekimi  tarafından görülüp ”nefes ölçüm testini” yaptırması gerekliliğinin çok önemli olduğunu vurguladı.  

KOAH’ın tedavisi mümkün müdür ?

Son olarak KOAH hastalığının tedavi sürecinede değinen Kocabaş,Bugün uygun bir tıbbi tedavi, risk faktörlerinden kaçınma, düzenli yürüyüş ve gerekli aşılamalar ile hastaların semptomlarını, hastalık alevlenmeleri azaltmakla, , akciğer fonksiyonlarını ve yaşam kalitesini iyileştirmenin mümkün olduğunu, Fakat hastaların ömür boyu kendilerine önerilen ilaçları kullanmaları gerektiğinide unutulmaması gerektiğini sözlerine ekledi.